Það getur verið gott að eiga pakka af smjördeigi í frystinum og geta gripið til hans þegar á þarf að halda. Til dæmis þegar maður ætlar að búa til böku en nennir ekki að búa til bökudeig og það fæst heldur ekki tilbúið í búðinni. Það er nefnilega oft hægt að notast við smjördeig þótt uppskriftin geri ráð fyrir bökudeigi (mördeigi). Ekki að það sé neitt sérstakt vesen að búa til bökudeig svosem …

En auðvitað þarf frosna smjördeigið að þiðna; það tekur reyndar ekki nema kannski hálftíma á eldhúsbekknum ef það er tekið úr pakkanum. En það er samt betra að láta það þiðna í ísskápnum og ókei, þá er það svosem ekkert fljótlegt …

Ég átti smjördeig sem ég hafði tekið úr frysti fyrir nokkrum dögum og sett í ísskápinn af því að ég ætlaði að nota það í jarðarberjaböku. En svo varð ekkert úr því að ég gerði hana, jarðarberin fóru í annað og smjördeigið beið í ísskápnum. Það má alveg vera þar í nokkra daga en samt var nú komið að því að ég þurfti að nota það eða henda því. Og ég hendi helst ekki mat.

Ég var í Nóatúni að hugleiða hvað ég ætlaði að gera við smjördeigið og kom þá auga á reykta ýsu í fiskborðinu. Ég er ekki mikið fyrir ýsu, það eru ansi margir fiskar sem eru betri  – nema ef hún er reykt. Reyndar var reykt ýsa áratugum saman eiginlega eini maturinn sem ég borðaði alls ekki en það tengdist ekki bragðinu, heldur ákveðinni minningu – og svo tókst mér að yfirvinna það. Og eftir það er hún ósjaldan á borðum. Svo að ég ákvað að gera böku með reyktri ýsu. Keypti eitt flak sem var um 350 grömm.

Ég byrjaði á að kveikja á ofninum og stilla hann á 200°C. Tók svo deigið, stráði dálitlu hveiti á borðið (ókei, á marmaraplötuna mína sem ég nota alltaf þegar ég er að vinna með smjördeig eða bökudeig), lagði deigplöturnar þar á og lét þær skarast og klessti þær saman með fingurgómunum. Flatti þetta svo ögn út.

Svo lagði ég deigið yfir bökumót og snyrti kantana.

Svo lagði ég eldhúspappírsörk yfir og setti farg ofan á til að deigskelin héldi lögun og botninn blési ekki upp. Ég nota leirkúlur sem ég keypti einu sinni í Divertimenti í London en áður en ég eignaðist þær notaði ég þurrkaðar baunir eða hrísgrjón (sem má svo geyma og nota aftur og aftur). Setti þetta í ofninn og bakaði „blint“ í um 15 mínútur. Þá tók ég formið út, lyfti pappírnum með farginu og lagði það til hliðar en setti bökuskelina aftur í ofninn og bakaði í svona 5 mínútur í viðbót svo að botninn væri ekki hrár.

Á meðan byrjaði ég á fyllingunni. Fyrst af öllu skrapp ég út á svalir til að ná í lárviðarlauf – þau eru miklu betri fersk en þurrkuð og ég er með eina lárviðarplöntu á svölunum og aðra í eldhúsglugganum. Þessi á svölunum þrífst ívið betur eins og er en ég veit ekki hvernig hún þolir íslenskan vetur; það kemur í ljós. Ég tók þrjú lítil lárviðarlauf en annars ætti eitt eða tvö að duga.

Svo setti ég 100 ml af rjóma og 150 ml af mjólk í pott (það má nota mjólk eingöngu en ég átti þennan rjóma). Skar ýsuna í bita og setti hana út í ásamt lárviðarlaufunum og dálitlum pipar. Hitaði að suðu, lét malla í 2-3 mínútur og slökkti svo undir pottinum og lét hann standa í fáeinar mínútur í viðbót.

Ég tók svo fiskinn upp úr, setti hann á disk og lét hitann aðeins rjúka úr honum, en síaði mjólkurblandið. Skolaði pottinn og bræddi svo 30 g af smjöri í honum, hrærði 2 msk af hveiti saman við og hrærði svo mjólkurblandinu saman við smátt og smátt og bakaði upp sósu og lét hana malla 2-3 mínútur. Svo reif ég svona 40-50 g bita af parmesanosti, hrærði saman við og lét malla aðeins lengur. Tók svo pottinn af hitanum.

Ég tók tvö egg og aðskildi þau, stífþeytti hvíturnar en hrærði rauðurnar saman við sósuna. Hreinsaði svo reyktu ýsuna (fjarlægði roð og bein), skipti henni í flögur og setti hana út í ásamt vænni lúku af grænkáls- og spínatblöndu (fæst í Bónus en það má líka nota bara annaðhvort). Að lokum blandaði ég svo eggjahvítunum gætilega saman við með sleikju.

Ég setti svo allt saman í bökuskelina, lækkaði ofnhitann í 180°C og bakaði bökuna neðarlegaí  ofni í 20-25 mínútur, eða þar til fyllingin hafði stífnað.

Þetta var bara alveg ágætt. Og mundi líklega duga í kvöldmat fyrir þrjá til fjóra. Ég er bara ein svo að vinnufélagarnir fengu að njóta góðs af og kvörtuðu ekkert.

Reykýsubaka

1 pakki smjördeig (5 plötur)

350 g reykt ýsa

100 ml rjómi

150 ml mjólk

1-2 lárviðarlauf

pipar

30 g smjör

2 msk hveiti

50 g nýrifinn parmesanostur

2 egg

væn lúka af spínati/grænkáli